Stefan Dziekoński: Wartheland

Kiedy myślimy o losach Polaków czasie II wojny światowej i tragedii naszego narodu przed oczami staje nam najczęściej Warszawa. Filmy i seriale osadzone w tych czasach również rozgrywają się w stolicy Polski: "Czas honoru", "Wojenne dziewczyny", "Miasto 44"... czasami można wręcz zapomnieć, że to Kraków był stolicą Generalnego Gubernatorstwa.

Co jednak z Polakami, którzy znaleźli się bezpośrednio na ziemiach włączonych do III Rzeszy? Jak tam wyglądała codzienność "słowiańskich podludzi"? Na te pytania w swojej książce "Polakom i psom wstęp wzbroniony. Niemiecka okupacja w Kraju Warty" stara się odpowiedzieć Piotr Świątkowski.

Autor w zbiorze esejów przedstawia w sposób przekrojowy sytuację Polaków w III Rzeszy: ich dehumanizację przez niemiecką propagandę, przesiedlenia, kaźń, eksterminację a nawet wpływ życia w strachu i rosnącą nienawiść do oprawców. Nie brakuje tu również tematyki żydowskiej, co jest o tyle ważne, że mówiąc o tragedii narodu żydowskiego w czasie wojny najczęściej mówi się jedynie o getcie warszawskim. Co ważne, w publikacji znalazło się również miejsce na oddanie głosu świadkom opisywanych wydarzeń.

Piotr Świątkowski nie sili się na neutralność i przedstawianie suchych faktów. Styl jego pisania w żadnym wypadku nie zasługuje na miano egzaltowanego, nietrudno jednak zauważyć komentarzy i uwag autora do opisywanych wydarzeń.