„Niewidzialne wymiary”. Jacek Schmidt nie tylko o malarstwie
2022-12-08
„Cudna rzecz być falą w strumieniu życia”
2022-12-10Portret damy. Alicja Patey-Grabowska
Alicja Patey-Grabowska - poetka, również autorka sztuk scenicznych oraz utworów dla dzieci, krytyk literacki, urodziła się w Warszawie w rodzinie nauczycielskiej (ojciec, oficer rezerwy, zginął w Katyniu). Pisze także sztuki sceniczne. Jedna z nich („Ściana”) otrzymała I nagrodę w konkursie ogólnopolskim zorganizowanym przez Piwnicę Pod Baranami. (Zdjęta z afisza przez cenzurę.) Została wydana wraz ze sztuką „Przykazania” (współautor S. Załuski) pod wspólnym tytułem „Mur” (1995r, wyd. Grapio). W jej dorobku literackim ważne miejsce zajmują tłumaczenia poezji, między innymi z języków słowiańskich, z francuskiego i niemieckiego. W 1996 roku wydała zbiorek wierszy „Zimowe rozmowy” (w swoim tłumaczeniu) niemieckiego poety Waltera Neumana oraz francuskiego poety Paula Mestasa „Długo potem”.
W Warszawie ukończyła szkołę średnią i studia wyższe – filologię polską (UW). W 1961 roku debiutowała jako poetka w Almanachu Młodych” (wyd. „Iskry”). Wydała m.in. następujące zbiory wierszy: „Z kręgu”(1969), „Adam-Ewa”, „Drzewo od wewnątrz”, „Rana ziemi”, „Oto ja-kobieta”, „Zwierzyniec”, „Znamię czasu”, „Oda do ciała”, „Wiersze”, „W imię miłości”, „ Ku pamięci”, „Rozum i serce”, „Imiona miłości”, „Kwiaty z ognia”,, „ Poezje wybrane” .W roku 2021 wydała pracę biograficzno-literacką „Poetki Syreniego Grodu” przedstawiającą sylwetki i twórczość jedenastu poetek związanych z Warszawą od XIX w.
Książki dla dzieci: „Kołysanka”, „Przed snem”, „Przygoda Kropelki”, „Wigilijny wieczór”, „Przygody lalki Babi i pajacyka Koko”, „Przedziwna historia o skrzatach, elfach i trollach”, „Zwierzątkowo”, „Pory roku”, „Zapach akacji”, „Czy słoń to koń?”. Jest autorka antologii wierszy współczesnych poetek „Ja i Ty”, „W imię miłości (prezentacja twórczości poetek od XIX w.) oraz antologii wierszy katyńskich „Krzyk o świcie” (współautor S. Melak). Muzykę do jej wierszy (na głos i orkiestrę) skomponował Zbigniew Bargielski.
Zajmuje się również popularyzacją polskiej poezji na teranie bibliotek i szkół w kraju i zagranicą. W latach 1990-2001 wygłaszała odczyty i miała spotkania autorskie w Londynie, Meesborgu, Wiedniu, Rydze, St. Petersburgu, Pradze Czeskiej. Jej wiersze znalazły się w wielu zagranicznych antologiach , między innymi w języku niemieckim (przekład I.K. Dedeciusa), włoskim, greckim, japońskim, francuskim, ukraińskim, rosyjskim i angielskim. W 1985 r. przebywała w Niemczech na zaproszenie Instytutu w Darmstadt w ramach stypendium Boscha. W 1989r. jako poetka i propagatorka poezji otrzymała nagrodę „Srebrnego Wieńca” przyznaną przez Akademię Literatury i Sztuki w Neapolu. W roku 1996 Accademia Aralbica Universale la Crisalide w Katanii przyznała jej tytuł Honorowego profesora i Damy Poezji. W roku 1997 otrzymała nagrodę Ministra Kultury i Sztuki „za całokształt twórczości literackiej z uwzględnieniem twórczości dla dzieci”. W roku 2004 zdobyła nagrodę „Prix Europeen” za wiersz „Dans in miroir” („W lustrze”), a w rok 2014 wyróżnienie American Poets Academy za wiersz o Janie Pawle. W roku 2018 Alicji Patey-Grabowskiej przyznano nagrodę Witolda Hulewicza.
Alicja Patey-Grabowska zajmuje się również publicystyka i krytyką literacką. Jej artykuł o polskich poetkach w tłumaczeniu własnym na język hiszpański ukazał się w El Dia na Teneryfie i był rozpowszechniany w radiu madryckim i w Paragwaju (r.1996). Do ważniejszych artykułów zamieszczonych w „Akancie” i w „LiryDram” należą m. in. „Płeć poezji”, „Duchowość poezji Europy środkowo-wschodniej”, „Duch i sacrum”. Prowadzi w piśmie „Akant” stały kącik „Warto przeczytać”.Od roku 2017 jej wiersze są systematycznie publikowane w miesięczniku społeczno literackim „Dwukropek” wychodzącym w RPA.
